Krystian kwam terug uit Polen, want er moesten meer mensen dood (2024)

Een taser, een vuurwapen met munitie en vier telefoons. Dat is de opbrengst van een politie-inval op 19 oktober 2021 in een groezelig grijze portiekflat aan de Middachtenweg in Den Haag. De vier bewoners zijn allemaal geboren in Hrubieszów, een Poolse stad met bijna twintigduizend inwoners, niet ver van de grens met Oekraïne. Volgens dossierstukken is de officiële aanleiding voor de inval dat er vanuit het appartement in „grotere hoeveelheden” drugs zou worden gehandeld.

Na een dag worden drie van de vier verdachten heengezonden. Maar de vierde zit nog altijd vast. Dat is Krystian M., ogenschijnlijk het hoofddoelwit van deze politie-doorzoeking. De nu 27-jarige Pool wordt verdacht van een serie geweldsdelicten. Zo wordt hij door justitie gezien als de organisator van de moord op misdaadjournalist Peter R. de Vries. Daarvoor is hij deze zomer aangehouden in zijn cel.

Krystian is volgens de politie de man die berichten stuurde aan de uitvoerders van de aanslag op De Vries. Die berichten zijn gevonden op een telefoon in de vluchtauto. „Deze hond moet je hebben”, schrijft Krystian M. volgens de politie een paar uur voor de moordaanslag in een berichtje bij een foto van De Vries. „Leeg die ding op hem” en „verneuk het niet”.

Donderdag bespreekt de rechtbank in Amsterdam de voortgang van het onderzoek naar de rol van Krystian M. Hij duikt al sinds 2019 op in onderzoeken naar verdachten uit de kring rond Ridouan Taghi, de hoofdverdachte in strafzaak Marengo. Wie is Krystian M.? En hoe is hij terecht gekomen in de wereld van Taghi? „Krystian wilde hier een Poolse maffia bouwen en de baas zijn over Den Haag”, aldus een Poolse getuige.

Een onverwachte getuige

Nog geen twee weken na de arrestatie van de vier Poolse mannen uit Hrubieszów, meldt zich een man bij de politie in Den Haag. Hij kent de vier goed. De politie verbaliseert zijn eerste verhoren onder de valse naam Eddy met codenummer 5089. Eddy is bang en wil eerst bescherming. Pas als dat is geregeld, wordt zijn echte naam genoemd in de processen-verbaal van zijn getuigenissen.

Eddy, een dertiger, heeft Krystian M. leren kennen in de zomer van 2019. Hij ging toen samen met een vriend naar Ochten, een Betuws dorp, waar Krystian M. toen woonde. Volgens Eddy heeft Krystian een broer en een zus, en zijn ze samen met hun ouders naar Nederland gekomen toen Krystian een jaar of 16 was. Voordat ze naar Ochten verhuisden, woonden ze in Tiel.

Een paar maanden na die eerste kennismaking wordt Krystian aangehouden op verdenking van zware mishandeling en betrokkenheid bij autodiefstal. Een van zijn medeverdachten is Anouar Taghi, een neef van Ridouan. Anouar wordt verdacht van het leveren van auto’s die zijn gebruikt bij de moord op advocaat Derk Wiersum.

Eddy gaat bij Krystian in de gevangenis op bezoek. Nadat de voorlopige hechtenis van Krystian in november 2020 wordt geschorst, zien ze elkaar veel vaker. Zo vraagt Krystian aan Eddy of hij een auto voor hem wilde leasen, omdat hij niet wil dat de politie weet in welke auto hij rijdt, vertelt Eddy. Gezien de verhalen over drugshandel en geweld is het voor Eddy dan duidelijk dat Krystian in het criminele milieu zit.

Het is voor Eddy duidelijk dat Krystian M. in het criminele milieu zit. Hij hoort over drugshandel en geweld

In het voorjaar van 2021 vertelt Krystian aan Eddy dat er iemand gezocht wordt om „een journalist te vermoorden”. Volgens Krystian betalen ze er 150.000 euro voor. De opdracht komt van een man die Krystian „oom” noemt. Krystian heeft geen direct contact met hem, dat verloopt volgens Krystian via iemand anders, per telefoon. In de weken daana, zo vertelt Eddy de politie, krijgt hij van Krystian bijzondere details te horen over de moordaanslag. Zo vertelt Krystian dat de Poolse man die de klus heeft aangenomen, Kamil E., niet meer durft. Eddy is erbij als Krystian contact heeft met Delano G., volgens de politie de man die de dodelijk schoten heeft gelost.

Ontvoering

De dag nadat Peter R. de Vries op 6 juli 2021 is neergeschoten, hoort Eddy over de aanslag en belt hij meteen met Krystian. „Ik zei: ‘Was die van jou?’ Hij zei: ‘We gaan niet door de telefoon praten’.” Krystian en Eddy ontmoeten elkaar in het Zuid-Holandse dorp Ter Aar, waar ze elkaar een paar uur spreken en kibbeling eten. Krystian was volgens Eddy „heel erg opgewonden”. Hij maakte zich geen zorgen. „Hij wist zeker dat die jongen [verdachte schutter Delano G.,] niet gaat praten”, aldus Eddy. „En mocht Grube [de Poolse bijnaam van chauffeur Kamil E.] dat wel doen, dan gaan ze zijn moeder doodmaken.”

Huiszoeking dit voorjaar in Alphen aan den Rijn, waarbij de politie 22 automatische vuurwapens aantrof. Bij deze zaak waren twee Polen betrokken, huisgenoten van Krystian M. in Den Haag.

Vlak na de aanslag vertrekt Krystian M. voor ongeveer een maand naar Polen. Als hij te horen krijgt dat de twee aangehouden verdachten zwijgen, komt Krystian in augustus weer terug. Er dienen zich nieuwe klussen aan. Er moeten mensen worden mishandeld, ontvoerd en vermoord. Eddy weet dat, omdat hij zelf wordt gevraagd mee te doen aan de ontvoering van twee kinderen. „Je moet dat niet zien als een uitnodiging, maar als een bevel”, vertelt Eddy. Als hij weigert, wordt hij bedreigd en daarna stapt hij naar de politie om zijn verhaal te doen.

De opdrachtgever is in alle gevallen „oom”, vertelt Eddy. „Krystian werkte al voor hem voordat ik hem leerde kennen. Hij noemde nooit een naam maar heeft wel een keer uitgelegd wie oom is. Dat het iemand is die de broer en de advocaat van de kroongetuige heeft vermoord. Een Marokkaan. Hij zat ondergedoken in een Arabisch land.” Op de vraag of Eddy weet over wie het gaat, zegt hij dat hij de naam heeft opgezocht: „Raswan Taghi”.

De verklaringen van Eddy worden pas bekend nadat de behandeling van de strafzaak tegen de twee uitvoerders van de moord op De Vries is afgerond. De rechtbank besluit daarom de strafzaak tegen de verdachte schutter Delano G. en de Poolse chauffeur Kamil E., te heropenen.

Ondertussen heeft de politie meer informatie gevonden in de telefoons die bij de aanhouding van Krystian M. zijn gevonden. In een van de Google Pixel-telefoons vinden medewerkers van het Nederlands Forensisch Instituut foto’s en berichten over een mishandeling van een ex-zwager van Ridouan Taghi in het voorjaar van 2021, nabij de woning van een zus van Taghi. Volgens de politie heeft zij problemen met haar ex-man.

Uit berichtenverkeer van september 2021, dat in diezelfde telefoon is gevonden, blijkt dat opnieuw wordt gezocht naar deze ex-zwager in de buurt van de woning van de zus van Taghi. Dit keer kunnen ze hem niet vinden. „Bro, nog steeds niet gevonden”, appt een onbekende man volgens de politie aan Krystian M. „We zijn de hele tijd aan het zoeken. Regel iets.” Een dag later, op 9 september 2021, krijgt Krystian M. berichten van iemand met de bijnaam ‘Warmode = Back’. „lk geef jouw tot 0000 uur aankomende nacht”, zo stelt Warmode. „Is die man dan nog niet gehandicapt en is die klus niet goed gegaan dan ga ik zelf op jouw hond en kat jagen.”

Uit berichtenverkeer van de dagen daarna blijken er keer op keer problemen te zijn met wapens en auto’s. En als hij zelf in de buurt van Taghi’s zus zoekt naar de ex-zwager, vertrekt Krystian als hij wordt gezien door een buurtbewoner die daarna de politie belt. Daarna vertrekt de ex-zwager van Taghi naar Marokko. We zijn gewoon sh*t, krijgt Krystian M. daarna te horen van zijn opdrachtgever. Als Krystian daarop reageert met de belofte het ‘goed te maken’ krijgt hij te horen: „Hou gewoon je bek”. Vlak daarna wordt de opdrachtgever van Krystian M. aangehouden, zo blijkt uit het verloop van het berichtenverkeer. „Luister jij, kankerkop. Niet denken: hij zit nu vast en je kan relaxen.” Mede op basis van dit bericht vermoedt de politie dat de gebruiker van de bijnaam Warmode een neef is van Ridouan Taghi: Jaouad F. Hij is in oktober gearresteerd in Marokko voor een andere kwestie.

Over de problemen tussen de zus van Ridouan Taghi en haar ex wordt op dat moment ook gesproken in de EBI in Vught, tussen Ridouan Taghi en zijn neef en advocaat Youssef. Ridouan geeft een bericht door aan Youssef dat bestemd is voor ene Jim. „Niet gehandicapt”, schrijft Taghi. Volgens de politie is Jim een andere bijnaam voor Jaouad F. „Je stuurt kleuters voor mannenwerk”, schrijft Taghi aan Jaouad.

Aangestuurd

Uit de combinatie van al deze gegevens leidt de politie af dat Krystian M. vermoedelijk is aangestuurd door Jaouad F. Dat verklaart waarom Krystian M. volgens getuige Eddy spreekt van „oom” als hij het over zijn opdrachtgever heeft. Jaouad F. is de zoon van een van de zussen van Taghi en daarmee ís Ridouan dus zijn oom.

Deze Jaouad F. staat al langer op de radar van justitie en politie en is onlangs als verdachte aangewezen voor het aansturen van de moord op advocaat Derk Wiersum. Het is een dossier waarin Krystian M. ook in voorkomt, al wordt hij niet beschuldigd van betrokkenheid bij die moord.

Als de politie aan Eddy vraagt hoe het kan dat een Marokkaanse groep in contact komt met een Poolse groep, zegt de Poolse getuige: „Krystian is heel populair in Nederland, heel populair, wat ik van hem heb gehoord. Maar ik ken geen details, al heeft hij een keer voor hun iemand gedood. Hij wilde er niet over praten, maar Krystian heeft me een keer verteld dat hij daardoor nachtmerries had.”

Aanvulling (13 oktober 2022): In dit artikel wordt een getuige op verzoek van zijn advocaat en het OM Eddy genoemd, een codenaam die de politie voor hem hanteerde bij de eerste verhoren.